BLOG
ATEX Nedir? ATEX Zoneları Nelerdir?
ATEX (Ex-proof) Nedir?
ATEX, atmosferde patlayıcı ortamlarda çalışan ekipman ve koruyucu sistemler için uygunluk standartlarını belirleyen bir dizi Avrupa Birliği direktifine atıfta bulunan bir terimdir. "ATEX," Fransızca "ATmosphères EXplosibles" ifadesinden türetilmiştir, Türkçe karşılığı ise "Patlayıcı Atmosfer" olarak çevrilebilir. ATEX sınıfları, patlayıcı atmosferde çalışan ekipmanın güvenli bir şekilde tasarlanmasını ve kullanılmasını sağlamak için belirlenmiş belirli standartları ifade eder. Bu sınıflar, ekipmanın patlayıcı atmosferlerde kullanılabilirliğini belirlemede yardımcı olan bir dizi kategoriden oluşur.
ATEX Direktifleri:
ATEX Direktifi (94/9/EC), üreticilerin olası hassas bölgelerin bir parçası olarak kullanılmak üzere yalnızca yasal olarak garanti altına alınmış elektrik donanımı tedarik etmek zorunda olduklarını yönetmektedir. Uzmanlar açısından bakıldığında, muhtemelen hassas ortamlardan dolayı tehlike altında olan işçilerin güvenliğini ve refah sigortasını geliştirmeye yönelik gereklilikleri yöneten başka bir ATEX Direktifi (99/92/EC) bulunmaktadır. Her iki Direktif de zorunludur.
Bu Direktifler, her bölgenin potansiyel tehlikeli tehlikelerle karakterize edilmesi gerektiğini, böylece orada özel ve uygun garantili donanımın kullanılabileceği ifade etmektedir. Eski CENELEC (geçmiş Direktif) ile farklı bölgeler üç düzenlemeye ayrılmıştı: Tehlike düzeyine bağlı olarak Zone 2, Zone 1 ve Zone 0 ATEX Direktifi ile her Bölge bir Kategoriyle ilişkilendirilir ve her elektrikli donanım, hangi bölgelerde güvenli bir şekilde kullanılabileceğini doğrulayan bu sınıflandırmalara göre düzenlenir.
ATEX Kodları:
|
Koruma Prensibi |
Koruma Tipi |
Kodu |
Uygun Zone |
Sertifika No |
|
|
Potansiyel patlayıcı, atmosferi ateşleyebilen kısımlar içindeki patlama basıncına dayanan ve patlamanın kendisini çevreleyen atmosfere yayılmasını engelleyen muhafazanın içine yerleştirilmiştir. |
Aleve karşı korumalı muhafazalı |
Ex d |
da |
0,1,2 |
EN 60079-1 |
|
db |
1,2 |
||||
|
dc |
2 |
||||
|
Normal servis sırasında aşırı sıcaklık veya ark ya da kıvılcımları üretmeyen elektrikli cihazların iç ya da dış bölümlerinde bunların meydana gelme ihtimalini daha yüksek bir güvenlik seviyesi ile önleyecek şekilde uygulandığı koruma tipidir. |
Arttırılmış güvenlikli |
Ex e |
eb |
1,2 |
EN 60079-7 |
|
ec |
2 |
||||
|
Bütün devrelerin yapısı itibariyle kendinden emniyetli olduğu elektrikli cihazlardır. |
Kendinden güvenlikli |
Ex i |
ia |
0,1,2,20,21,22 |
EN 60079-11 |
|
ib |
0,1,21,22 |
||||
|
ic |
2,22 |
||||
|
Tutuşturma kaynağı, basınçlı etkisiz bir gaz ile çevrelenerek patlayıcı gaz dışarıda bırakılır. |
Basınçlı koruma |
Ex p |
pxb |
1,2,21,22 |
EN 60079-2 |
|
pyb |
1,2,21,22 |
||||
|
pzc |
2,22 |
||||
|
Patlayıcı bir atmosferi kıvılcım veya ısıtma yolu ile ateşleyebilecek parçaların, bu atmosferin ateşlenmeyeceği şekilde bir bileşiğin içerisine yerleştirildiği koruma tipidir. |
Kapsül içine alma |
Ex m |
ma |
0,1,2,20,21,22 |
EN 60079-18 |
|
mb |
0,1,21,22 |
||||
|
mc |
2,22 |
||||
|
Elektrikli cihazın ya da parçalarının yağın üzerinde olabilecek veya muhafazanın dışında bulunabilecek patlayıcı bir ortamın ateşlenmeyeceği şekilde yağa batırıldığı koruma tipidir. |
Yağa daldırma |
Ex o |
ob |
1,2 |
EN 60079-6 |
|
oc |
2 |
||||
|
Tutuşturma kaynağı kuma daldırılarak, patlayıcı gaz dışarıda tutulur. |
Toz doldurma |
Ex q |
qb |
1,2 |
EN 60079-5 |
|
Normal çalışmada elektrikli cihaza, ortamı kaplayan patlayıcı ortamı ateşlemeyeceği veya ateşlemeye sebep olabilecek bir arızanın meydana gelmesinin muhtemel olmadığı durumlarda uygulanan bir koruma tipidir. |
Sızdırmaz koruma |
Ex n |
nC |
2 |
EN 60079-15 |
|
nR |
2 |
||||
